‘‘ఏవండోయ్ ఈరోజు కార్తీక సోమవారం, ఈరోజైనా స్నానం చేసి కాఫీ తాగొచ్చు కదా’’ అంటూ బెడ్‌రూమ్‌లోకి వచ్చింది లక్ష్మి. ఇంకా తెల్లవారలేదు. కళ్ళు విప్పి చూస్తే, ఎదురుగా తెలుగు క్యాలండర్ అందులో పైనవున్న దేవుడి బొమ్మ నాకు కనిపించదు అంకెలు,రోజులు మరియు వారాలు తప్ప...‘‘అబ్బా, పొద్దున్నే ఏమిటీ నీ నస. ఎలాగూ లేపేశావ్‌ కదా, వెళ్ళి కాఫీ పట్టుకురా’’ అన్నాను విసుగ్గా మంచంమీద దొర్లుతూ.‘‘సరే, మీ ఇష్టం’’ అంటూ వెళ్ళిపోయింది లక్ష్మి.
దగ్గరలో ఉన్న శివాలయంలోంచి అయ్యప్ప భక్తుల భజన వినిపిస్తోంది. నేనెందుకు తగ్గాలనుకున్నాడో ఏమిటో వేంకటేశ్వరస్వామి గుడిలోంచి భక్తి గీతాలు... నిద్రొస్తోంది, కానీ లక్ష్మి గొడవతో లేవక తప్పలేదు.
ఇంతలో లక్ష్మి కాఫీ తెచ్చి మంచం అంచున పెట్టి తీసుకోమంది. ‘‘ఏమిటీ, పాత రోజుల్లో పాలేరుకి పోసినట్టు పోస్తున్నావు?’’ అన్నాను కొంచెం కోపం నటిస్తూ.
‘‘నేను స్నానంచేసి ఉన్నాను. మీరేమో స్నానం చేసిలేరు ముట్టుకోకూడదు. లేచి కనీసం బట్టలు మార్చుకుని నన్ను కాస్త శివాలయం దగ్గర దింపారంటే పుణ్యమంతా మీదే’’ అంది లక్ష్మి.
తనకి తెలుసు నేను గుడికి రానని. తనలో ఉన్న గొప్పతనం ఏంటంటే తన నమ్మకాల్ని నామీద రుద్దదు. నేను కూడా తనని ఏమీ మార్చాలనుకోను. ఎంత భార్యాభర్తలైనా, ఎవరి ప్రైవసీ వాళ్ళకి ఉండాలని నమ్ముతాను. లేచి ప్యాంట్‌ వేసుకుని కారు తీసి హారన్‌ కొట్టాను త్వరగా రమ్మని.
లక్ష్మి పరుగుపరుగున వచ్చి జాగ్రత్తగా నన్ను ముట్టుకోకుండా ముందు సీట్లో కూర్చుంది. తలంటు పోసుకుని పట్టుచీర కట్టుకుంది లక్ష్మి అలాగే ఆమెకేసి చూస్తూ ఉండిపోయాను.
‘‘సర్‌, కొంచెం ముందుకి చూసి డ్రైవ్‌ చేయండి’’ అంది నవ్వుతూ.
ఆమెని గుడి దగ్గర దింపేసి కార్లోనే కూర్చున్నాను. ‘‘చాలా రష్‌గా ఉంది, త్వరగా రా’’ అన్నాను విసుగ్గా.
‘‘అలాగే. పంతులుగారు నాకు బాగా తెలుసు. ఐదు నిమిషాల్లో వచ్చేస్తాను’’ అంది లక్ష్మి కారు దిగి, పూలు, పళ్ళూ, కొబ్బరికాయ కొంటూ.
టైమ్‌ అప్పటికే ఐదున్నర అవుతుందేమో... క్యూలో దాదాపు వెయ్యిమందిదాకా ఉన్నారు. అంతలో మా కొలీగ్‌, వాళ్ళ ఆవిడా లైన్లో కన్పించారు. లక్ష్మి వాళ్ళను పలకరిస్తోంది. ‘ఆయన రాలేదా’ అని అడుగుతున్నట్లున్నారు, కార్లో కూర్చున్న నన్ను చూపించి నవ్వుతూ ఏదో చెప్తోంది.
ఆ లైన్లో ఉన్నవాళ్ళని చూస్తే జాలేస్తోంది. ఎముకలు కొరికే చలిలో గంటల తరబడి నిలబడే వాళ్ళ ఓపిక చూస్తే ఈర్ష్యగా ఉంటుంది. నేను కూడా ఒకటి రెండుసార్లు ట్రై చేశాను. కానీ, నాకేమీ తేడా కనిపించలేదు. ఎటువంటి డివైన్‌ ఫీలింగూ రాలేదు. అందులో కచ్చితంగా నాకంటే తెలివైనవాళ్ళు కూడా ఉంటారు. ఏముంది అంతగా, నాకెందుకు అలాంటి అనుభూతి కలగటంలేదు? ఆ చలిలో వేడిగా టీ గానీ కాఫీ గానీ తాగితే బావుంటుందనిపించింది. కారు వదిలి వెళ్ళే పరిస్థితి లేదు. చాలా చిరాగ్గా ఉంది. ఇంతలో ‘భవాని మాల’ వేసుకున్న ఒక పాతికేళ్ళ కుర్రాడు నా కారు పక్కనుంచి బండిమీద వెళ్తూండగా అతని బండి నా కారు బంపర్‌ని చిన్నగా రాసుకుంది.
అంతే, ఒక్కసారి నా బద్ధకం అంతా వదిలిపోయింది. వెంటనే కారు దిగి వెనక్కి వెళ్ళి చూశాను. బంపర్‌ మీద చిన్న స్క్రాచ్‌ పడింది. నాకు చిర్రెత్తుకొచ్చింది. అసలే చలికాలం. లేట్‌నైట్‌ పార్టీ హ్యాంగ్‌ఓవర్‌తో హాయిగా దుప్పటి ముసుగేసుకుని పడుకోవాల్సిన నేను- ఇలా కారులో నాకు నచ్చని వాతావరణంలో విసుగెత్తిపోతున్న నాకు ఆ స్క్రాచ్‌ చూసేసరికి ఒళ్ళు మండిపోయింది. అంతే, ఆ కుర్రాడు చెప్తున్నది వినకుండా లాగి చెంపమీద ఒక్కటిచ్చాను. వూహించని నా చర్యకి ఆ కుర్రాడు బిత్తరపోయాడు.
‘‘సర్‌, తప్పయిపోయింది, క్షమించండి సార్‌’’ భయంతో కూడిన స్వరంతో అన్నాడు అప్పటికి కానీ నా కోపం, అహం తగ్గలేదు.
ఇంతలో అక్కడున్న మిగతా భక్తులంతా గుమిగూడి ‘‘వదిలేయండి సార్‌, పాపం దీక్షలో ఉన్నాడు’’ అంటున్నారు.
అంతే, మళ్ళీ నాకు చిర్రెత్తుకొచ్చింది. ‘‘దీక్షలో ఉంటే, ఇలా అందరి కార్ల మీద పడిపోతాడా? వాడిదేంపోయింది... డొక్కు బండొకటి వేసుకొచ్చి వూరుమీద పడిపోతాడు. ఇప్పుడీ స్క్రాచ్‌ తీయించాలంటే నాకు పదివేలు వదులుతుంది’’ అన్నాను కోపంగా.
ఆ కుర్రాడు భయంభయంగానే ‘‘సర్‌, నా దగ్గర రెండువేలు ఉన్నాయి. మీరు ఏమీ అనుకోకపోతే...’’ అంటూ నసిగాడు.
‘‘ఏడిశావ్‌, రెండువేలతో అయిపోవడానికి ఇది నీలా డొక్కుబండి కాదురా’’ అంటూనే అతడి చేతిలోంచి రెండువేలు లాక్కున్నాను.
మేనేజ్‌మెంట్‌ తెలిసిన వాడిని, ఎటువంటి అవకాశాన్నీ వదలకూడదన్నది మొదటి పాఠం కదా.
పక్కనున్న కొబ్బరికాయల కొట్టువాడు ఏదో చెప్పబోతుండడం చూసి, ‘‘చూడు స్వామీ, మేటర్‌ అయిపోయింది. నువ్వేమీ పెదరాయుడు తీర్పులు ఇవ్వక్కర్లేదు’’ అంటూ విసురుగా కారులో కూర్చుని లాక్‌ చేశాను.
ఇంతలో లక్ష్మి వచ్చింది. ఆ విసుగంతా ఆమెమీద చూపిస్తూ ‘‘ఇంతసేపా, నేను నీలా ఖాళీగా లేను. అవతల నా గురించి ఆఫీసులో ఎంతమంది వెయిట్‌ చేస్తారో తెలుసా ?’’ అంటూ అరిచాను.
లక్ష్మి సారీ చెప్తూ ‘‘పదండి వెళ్దాం’’ అంది. అదే ఆమెలో గొప్పతనం. నేనెంత అరిచినా నవ్వుతూనే ఉంటుంది.
ఇంటికొచ్చాం. నేను స్నానంచేసి బట్టలేసుకుని అమెరికా నుంచి వచ్చిన పెర్ఫ్యూమ్‌ కొట్టుకుని డైనింగ్‌టేబుల్‌ దగ్గరికి వచ్చాను టిఫిన్‌ కోసం. వంటింట్లోంచి లక్ష్మి వస్తూ ‘‘ఏమండీ, అందరూ ఆయనెవరో చెప్పినట్టు డైట్ ఫాలో అయ్య మంచిగా నాజూగ్గా అవుతున్నారంట పోనీ ఈ ఒక్క రోజు ఉపవాసం ఉంటే, కోటి ఉపవాసాలు చేసిన పుణ్యం వస్తుందట. మీరు కూడా ఉండొచ్చు కదా’’ అంది ఆశగా.
‘‘చూడూ, ఇవన్నీ నావల్ల కాదు. నేను చేసే పనిని నమ్ముతాను. నా పనే నాకు అన్నీ. అదే లేకపోతే రోజూ ఉపవాసమే, అర్థం అయిందా? ఇలాంటి పిచ్చిపిచ్చి సలహాలు ఇవ్వటం మాని తొందరగా టిఫిన్‌ పెట్టు. ఇప్పటికే లేట్‌ అయింది’’ అంటూ అరిచేటప్పటికి ఒక్కసారిగా భయపడిపోయి అప్పటికే రెడీగా ఉన్న టిఫిన్‌ పెట్టేసింది. నేను అరిచేటప్పుడు అవతలివాళ్ళ కళ్ళల్లో భయం అంటే నాకు చాలా ఇష్టం. నాకున్న ఈ లక్షణం వల్ల ఆ ఉద్యోగం వచ్చిందో లేక ఆ ఉద్యోగం వచ్చాక ఈ లక్షణం అలవడిందో చెప్పడం కష్టం. టిఫిన్‌ చేసి ఆఫీసుకి బయలుదేరాను. నాకు వేరే ఎటువంటి ప్రాబ్లమ్స్‌ లేవు. బహుశా అందుకేనేమో నేను దేవుడు వూసెత్తను.
‘‘సర్‌’’ కాఫీ ఇస్తూ నసిగాడు ఆఫీస్ బాయ్ కిరణ్.
‘‘ఏంటి చెప్పు’’ అన్నాను ఫైల్‌ చూస్తూ విసుగ్గా. నాకు తెలుసు అతనికి లీవ్‌ కావాల్సినప్పుడే అలా నసుగుతాడని.
‘‘తిరుపతి వెళ్ళాలి సర్‌, రెండురోజులు లీవ్‌ కావాలి సర్‌’’ అన్నాడు వినయంగా.
‘‘పోయిన నెలేగా వెళ్ళావు, మళ్ళీనా!’’ అన్నాను ఆశ్చర్యంగా.
‘‘అప్పుడు వెళ్ళింది పెద్ద తిరుపతి సర్‌. ఇప్పుడు వెళ్తున్నది చిన్న తిరుపతి సర్‌’’ అన్నాడు కిరణ్. అలా చెప్తున్నప్పుడు అతని కళ్ళల్లో ఒక రకమైన తన్మయత్వం.
‘‘చూడు కిరణ్, ఇప్పటికే చాలా అప్పుల్లో ఉన్నావు. మళ్ళీ ఎందుకీ అదనపు ఖర్చు... వెళ్ళకపోతే ఏమవుతుంది?’’ అన్నాను సానుభూతి నటిస్తూ.
అతను లేకపోతే నాకు మంచినీళ్ళు కూడా ఇచ్చేవాడుండడు ఆఫీసులో. అదీ అసలు బాధ.
‘‘భలేవారు సర్‌, ఒక సాధారణ చిరు ఉద్యోగినైనా నాకు అవసరానికి అప్పు పుడుతోందంటే, అన్ని అప్పులున్నా హాయిగా నిద్రపడుతోందంటే... అదంతా ఆ భగవంతుడి మీదున్న నమ్మకమే సార్‌’’ అన్నాడు కిరణ్. అప్పడు అతని మాటల్లో, కళ్ళల్లో అదో రకమైన తృప్తి.
‘‘సరే, నీ ఇష్టం’’ అంటూ అతన్ని పంపించేశాను. అంతకన్నా ఎక్కువ వినటం ఇష్టంలేదు నాకు.
ఆరోజు సాయంత్రం బార్లో ఉదయం గుడి వద్ద జరిగిన విషయం ఫ్రెండ్స్‌ అందరికీ చాలా గర్వంగా చెప్పాను. ఆ కుర్రాడ్ని ఎలా భయపెట్టిందీ, అతనిచ్చిన ఆ రెండువేలలో కేవలం పదిహేను వందలతో రిపేర్‌ చేయించి ఐదొందలు ఎలా మిగిల్చిందీ చెప్తూ ఉంటే ఎందుకో ఎక్కువమంది నుంచి చాలా తక్కువ రెస్పాన్స్‌ వచ్చింది. బహుశా నా తెలివికీ వాళ్ళ కుళ్ళుకీ ఎప్పుడూ ఉండే ఆధిపత్య పోరేమో! అని నవ్వుకున్నాను.
ఆ మర్నాడు ఉదయం మా అబ్బాయి ధ్రువ్ ఇంజనీరింగ్‌ ఫస్ట్‌ ఇయర్‌ టర్మ్‌ ఎండ్‌ ఎగ్జామ్‌కి వెళ్ళే సమయం. ఎగ్జామ్‌ తొమ్మిది గంటలకి. ఎనిమిదింటికి బయలుదేరాం. వచ్చే ఆదివారం ఫ్రెండ్స్‌తో వెళ్ళబోయే టూర్కి సంభంధించిన ప్రోగ్రామ్‌ వాట్సాప్‌ గ్రూప్‌లో చాటింగ్‌ జరుగుతోంది. అది ఆపటం ఇష్టంలేక, మావాడ్ని కారు తీయమన్నాను. లైసెన్స్‌ లేకపోయినా వాడు బాగానే నడుపుతాడు కారు. కారు నెమ్మదిగా వెళ్తొంది. ఇంటి దగ్గరలో ఉన్న అమ్మవారి గుడి దాటుతూ ఉండగా అప్పుడు జరిగిందా సంఘటన. మావాడు కారు సడన్‌గా లెఫ్ట్‌కి తీయటం, మా కారుకి లెఫ్ట్‌లో వెళ్తున్న బైక్‌కి తగలడం, ఆ బైక్ మీద ఉన్న ఇద్దరు మనుషులూ తూలి గుడిపక్కన పార్క్‌ చేసి ఉన్న బండిమీద పడటం, ఆ బండి కాస్తా పక్కనే నిలబడి ఉన్న ఒక పాతికేళ్ళ యువతి మీద పడటం... ఇవన్నీ బహుశా క్షణాల్లోనే జరిగింది, అంతే ఒక్కసారి ఫోన్‌లోంచి బయటకి వచ్చిన నేను ఆ దృశ్యం చూసి వణికిపోయాను. ఇది చాలా పెద్ద క్యాజువాల్టీ అని నా అనుభవం చెప్తోంది. జరగబోయే అవమానాలూ ప్రమాదాలూ ఎలా తప్పించుకోవాలా అని నా బ్యూరోక్రాటిక్‌ బ్రెయిన్‌ చకచకా ఆలోచిస్తోంది. అక్కడనుంచి పారిపోయే అవకాశం లేదు. నా వేళ్ళు ఫోన్‌లోని పోలీస్‌ ఫ్రెండ్స్‌ నంబర్ల కోసం వెతుకుతున్నాయి. మా అబ్బాయ్ కి ఒక పక్క ఎగ్జామ్‌ టైమ్‌ అయిపోతోంది. వాడు మైనర్‌. డ్రైవింగ్‌ లైసెన్స్‌ లేదు. వాడికి కారు ఇచ్చినందుకు నామీద అదో కేసు. ఒక్క మనిషికి ఇన్ని కష్టాలా? కొంపదీసి ఇదంతా దేవుడి పరీక్షా? ఛ ఛ, నేనేమిటీ ఈ ఆలోచనేమిటీ? వెంటనే సర్దుకున్నాను. ఇంతలో జనం మొత్తం మూగేశారు.
‘‘ఆ కారువాడ్ని పట్టుకోండి’’ అంటున్నారెవరో.
ఇక లాభం లేదు అనుకుని నెమ్మదిగా వాళ్ళకేసి వెళ్ళాను. ‘‘సారీ అండీ, మా అబ్బాయి ఎగ్జామ్‌కి టైమ్‌ అయిపోతోంది, ఆ తొందర్లో...’’ అంటూ నసిగాను మొహంలో ఎక్కడలేని దైన్యం తెచ్చిపెట్టుకుని.
బండి మీద ఉన్న ఇద్దరూ అయ్యప్పమాల వేసుకుని ఉన్నారు. నడివయసు ఉంటుంది. ఒకడికి చెయ్యీ, ఒకడికి కాలూ బాగా చెక్కుకుపోయాయి. ఇక ఆ అమ్మాయి పరిస్థితి మరీ ఘోరం. భర్త కొబ్బరికాయ కొనడానికి వెళ్ళినట్టున్నాడు. ఆమె వాళ్ళ బండి దగ్గర వెయిట్‌ చేస్తోంది. ఆ బండే ఆమెమీద పడిపోయింది. ఎవరో నెమ్మదిగా బండి లేపారు. ఆమెను లేపి గట్టుమీద కూర్చోపెట్టారు. ఆమె షాక్‌లో ఉంది. కళ్ళు తిరుగుతున్నాయి. ఎవరో మొహంమీద నీళ్ళు చల్లారు. నెమ్మదిగా కళ్ళు విప్పింది.
ఎవరో అంటున్నారు ‘‘అమ్మా, మీవారిని పిలవండి. ఆ కారువాడ్ని వదలకండి. ముందు హాస్పిటల్‌కి తీసుకెళ్ళమనండి. ఆ తర్వాత పోలీస్‌ కంప్లైంట్‌ ఇవ్వండి. బాబూ, మీరు కూడా హాస్పిటల్‌కి వెళ్ళండి. కంప్లైంట్‌ ఇవ్వండి’’ అని బండిమీద నుంచి పడిన ఆ ఇద్దరికీ కూడా చెప్తున్నారు.
నాకెందుకో మొట్టమొదటిసారి భయంవేసింది. వాళ్ళకి తగిలిన దెబ్బల గురించో, హాస్పిటల్‌ బిల్‌ గురించో, పోలీసు కేసు గురించో కాదు, ఆ అమ్మాయి పరిస్థితి చూస్తే- ఆమె కొత్త పెళ్ళికూతురిలా ఉంది. ఎందుకో వాళ్ళ ఆయన వస్తే నన్ను లాగి పెట్టి కొడతాడేమోనని ఒక గట్టి నమ్మకం. అదే జరిగితే, నా పరువేం కావాలీ, నా అహం ఏం కావాలీ, నా హోదా ఏం కావాలి? అప్పుడు జరిగిందా సంఘటన- పడిపోయిన ఆ ఇద్దరు అయ్యప్ప భక్తులూ లేచి, ఒళ్ళు దులుపుకున్నారు. ఆ అమ్మాయి దగ్గరకి వచ్చారు.
‘‘అమ్మా, మీకెలా ఉంది?’’ అడిగారు.
ఆ అమ్మాయి వాళ్ళిద్దరికేసి చూసి, అంత నొప్పిలోనూ వాళ్ళకి నమస్కారం పెట్టింది. ‘‘స్వామీ, నేను బాగానే ఉన్నాను, మీకేం దెబ్బలు తగల్లేదు కదా. మీరు పూజకి వెళ్తున్నట్టున్నారు. జాగ్రత్తగా వెళ్ళండి’’ అంది.
వెంటనే వాళ్ళిద్దరూ నాకేసి తిరిగి ‘‘సర్‌, మాకేం పెద్ద దెబ్బలు తగల్లేదు. ఆ స్వామి దయవల్ల ఆ అమ్మాయి కూడా బానే ఉందట. మీరు బయలుదేరండి. అబ్బాయి పరీక్షకి వెళ్తున్నట్టున్నారు. తొందరగా వెళ్ళండి’’ అన్నారు.
ఇంతలో పక్కనుంచి ఎవరో అంటున్నారు ‘‘అమ్మా, చూసుకోండి. ఒకసారి కారతను వెళ్ళిపోతే, ఆ తర్వాత హాస్పిటల్‌కి వెళ్ళవలసి వస్తే బిల్లు మీరే ఇచ్చుకోవాలి. కనీసం మీ ఆయన వచ్చేవరకూ అయినా అతన్ని ఆపండి’’ అంటున్నారు.
అయినా, ఆ అమ్మాయి ‘‘ఏం ఫర్వాలేదండీ, నేను బాగానే ఉన్నాను. ఆయన్ని వెళ్ళనివ్వండి’’ అంది నవ్వుతూ అంత బాధలోనూ.
ఇంకొక్క క్షణం ఆలస్యం చేయకుండా అక్కడనుంచి పరిగెత్తమంటోంది బుద్ధి. ఉండమంటోంది మనసు. మొట్టమొదటిసారి నా మనసు గెలిచింది. వెంటనే ఆ ఇద్దరు అయ్యప్ప భక్తుల చేతులూ పట్టుకున్నాను. మనస్ఫూర్తిగా ‘‘క్షమించండి’’ అన్నాను.
‘‘అయ్యో, ఏం ఫర్వాలేదు సర్‌, మీరు వెళ్ళండి’’ అన్నారు వాళ్ళు. అప్పుడు ఆ అమ్మాయి దగ్గరకి వెళ్ళాను. ‘‘అమ్మా, నన్ను క్షమించు. నావల్ల చాలా పెద్ద ప్రమాదం జరగబోయింది. ఎందుకైనా మంచిది హాస్పిటల్‌కి వెళ్దాం పదండి’’ అన్నాను.
‘‘నాకేం కాలేదు సర్‌, మీరు వెళ్ళండి. మీ అబ్బాయి పరీక్ష టైమ్‌ అవుతున్నట్లుంది’’ అంది నవ్వుతూ.
అక్కడనుంచి మావాడ్ని కాలేజీలో దింపి ఇంటికి వచ్చాను. మనసులో ఏదో మధనం... గుండెల్లో ఎక్కడో అలజడి. ఉన్నచోట నిలబడలేకపోతున్నాను. ఎందుకో ఒకసారి పూజ గదిలోకి వెళ్ళాలనిపించింది. లక్ష్మి అక్కడ కూర్చుని ఏదో పుస్తకం చదువుకుంటోంది. చప్పుడు చేయకుండా వెళ్ళి నుంచున్నాను. మొదటిసారి దేవుడి విగ్రహంకేసి చూశాను. ఎందుకో దేవుడు నవ్వుతున్నట్టనిపించాడు.
గబగబా కారు తీసుకుని పొద్దున లక్ష్మిని తీసుకెళ్ళిన శివాలయానికి వెళ్ళాను. కారాపి, కొబ్బరికాయలు అమ్మేవాడి దగ్గరకి వెళ్ళాను.
‘‘బాబూ!’’ అని పిలిచాను.
‘‘చెప్పండి సార్‌’’ అన్నాడు కొట్టువాడు.
‘‘గుర్తుందా, పొద్దున ఒక కుర్రాడు నా కారుని గుద్దాడు. నేను అతన్ని కొట్టాను.’’
నేను పూర్తిచేసేలోగానే అతనన్నాడు ‘‘అవును సర్‌, చెప్పండి’’ అన్నాడు.
‘‘ఆ కుర్రాడు ఎవరో నీకు తెలుసా?’’ అడిగాను.
‘‘తెలుసు సార్‌. ఆ విషయమే నేను మీకు చెప్పబోయాను. మీరు వినలేదు. ఆ కుర్రాడు ఇంజినీరింగ్‌ చదివాడు. ఎక్కడో ప్రైవేట్‌ కంపెనీలో పనిచేస్తున్నాడు. సాయంత్రంపూట పేటలో కుర్రాళ్ళందరికీ ఉచితంగా ట్యూషన్‌ చెప్తుంటాడు సర్‌. పోయిన నెలలో అమ్మగారు గుడిలో నీరసానికి కళ్ళు తిరిగి పడిపోతే, ఈ కుర్రాడే అమ్మగారిని దగ్గరుండి హాస్పిటల్‌కి తీసుకెళ్ళి, తగ్గాక ఇంటిదగ్గర దింపాడు సర్‌. చాలా మంచోడు సర్‌, వదిలేయండని పొద్దున మీకు చెప్పబోయాను. మీరేమో...’’ అన్నాడతను మొహమాటంగా.
అంతకుమించి అనకపోవటం అతని గొప్పతనం. చదువు వేరు, సంస్కారం వేరు. నాకేమనాలో అర్థంకాలేదు. వెంటనే షూస్‌ కారులోనే విప్పి గుళ్ళోకి పరిగెత్తాను. లోపల ఏం చేయాలో నాకు తెలియదు. పంతులుగారు ఏదో అడుగుతున్నారు- ‘‘అర్చనా, అభిషేకమా, వ్రతమా’’ అని. నాకు అవేమీ తెలియవు. అలా దేవుణ్ణే చూస్తూ ఉండిపోయాను. దేవుడు నవ్వుతున్నాడు. బయటికి వచ్చి రావిచెట్టు కింద కూర్చున్నాను. అప్పుడు మొదలైంది నాలో ఆలోచనల సునామీ.
ఒకవేళ అందరూ నాలానే ఉండుంటే...?ఆ బైక్ కుర్రాడు తిరిగి నన్ను కొట్టుంటే...? నావల్ల గాయపడ్డ ఆ నవవధువు భర్త నన్ను కొట్టుంటే...? ఆ తర్వాత గుడి దగ్గర మేం చేసిన యాక్సిడెంట్‌కి వాళ్ళు నా కాలర్‌ పట్టుకుని నాలుగు తన్ని, ఆ తర్వాత కేసు పెట్టుంటే...? నా భార్యకి కూడా దేవుడంటే నమ్మకం లేకుంటే...? నా అహంకారాన్ని ఆమె భరించేదా...? అన్ని అప్పులున్న ఆఫీస్ బాయ్ కిరణ్ నాకంటే సంతోషంగా ఉండగలుగుతున్నాడంటే...? ఎన్నో ప్రశ్నలు.
ఒక్కటే సమాధానం... గుళ్ళో దేవుడి చిరునవ్వు!!!
సివిల్‌ సర్వీస్‌ ఎగ్జామ్‌లో కష్టమైన ప్రశ్నకి సమాధానం దొరికినప్పుడు కలిగిన రిలీఫ్‌. దైవమంటే విగ్రహం కాదు, మనలోని నిగ్రహం. దైవమంటే మాయ కాదు, మనకందే సాయం. భక్తంటే కాలక్షేపం కాదు, ఏకాగ్రత... మనకొకరున్నారనే భద్రత... మనలోని అహాన్ని గ్రహించే ఒక గ్రాహకం. బయటికి వచ్చి కొబ్బరికాయల కొట్టతనికి రెండువేలూ, నా విజిటింగ్‌ కార్డూ ఇచ్చి, పొద్దున నేను కొట్టిన కుర్రాడికి ఇచ్చి అతన్ని ఫోన్‌ చేయమని చెప్పాను. ఒంట్లో ఉన్న బరువంతా దిగిపోయి, నెమ్మదిగా నడుచుకుంటూ ఇంటికి బయల్దేరాను. కారుదేముంది, ఎప్పుడైనా తెచ్చుకోవచ్చు- తీరు మార్చుకోవడం కష్టం కానీ. ఆరోజు నుంచి నాకెప్పుడూ క్యాలెండరులో అంకెలు, రోజులు మరియు వారాలు కనిపించడం లేదు స్వామి చిరునవ్వు తప్ప.